Column: de individuali-
sering eist zijn tol
'Je krijgt geen leefbare, zorgzame buurten als je mensen bij elkaar laat wonen op basis van inschrijftijd of inkomen'
Toenmalig minister Stef Blok deed in 2014 in mijn bijzijn twee uitspraken die me tot op vandaag zijn bijgebleven. Precies deze twee uitspraken staan haaks op alles waar ik in geloof.
Uitspraak 1: “Je wilt toch geen woonfuncties delen met anderen?”
In mijn werk als bestuurder van de Woningbouwvereniging Gelderland zie ik volop mensen die bewust willen delen. Ontmoetingsruimten, tuinen, wasruimtes, logeerkamers, auto’s, gereedschap, maar ook keukens, badkamers en nog veel meer.
Waar Blok zich niet kon voorstellen dat mensen willen delen, is de werkelijkheid heel anders. Juist het delen van voorzieningen biedt zoveel toegevoegde waarde voor de bewoners en voor de samenleving. Het is daarom zuur dat dezelfde minister verantwoordelijk is geweest voor de huidige Woningwet, waarin - naast slechts een anderhalve zin aan de wooncoöperatie - geen aandacht wordt besteed aan andere woonvormen dan individueel wonen.
Uitspraak 2: “We moeten niet willen dat je zelf je buren kunt kiezen en daarmee anderen uitsluit”
Je krijgt geen leefbare, zorgzame buurten als je mensen bij elkaar laat wonen op basis van inschrijftijd of inkomen. Onze systemen frustreren juist de leefbaarheid in buurten. Zij laten geen ruimte voor groepsvisies en waarden die de mensen zelf hoog in het vaandel hebben staan of zoiets als collectief eigenaarschap. De systemen bestrijden ‘ons soort mensen’ en bewonersautonomie.
Bernard Smits
bestuurder Woningbouwvereniging Gelderland
Nederland kan niet zonder noaberschap
Het noaberschap in rurale gebieden is de afgelopen decennia sterk veranderd. Daar is de noodzaak om voorzieningen met elkaar te delen afgenomen. In de steden werd noaberschap bovendien vaak gekoppeld aan volksbuurten en werd daardoor als ongewenst beschouwd. Het gevolg van het individualiseren langs de systemische meetlat is dat we de gevolgen als maatschappij collectief moeten dragen. Wanneer bewoners niet naar elkaar omkijken en niet voor elkaar zorgen, zal de overheid moeten voorzien in welzijn en zorg. Het zorgsysteem piept en kraakt echter in al haar voegen. De individualisering eist zijn tol.
De sleutel ligt in collectiviteit en eigenaarschap
Het is niet vreemd dat op tal van plekken in Nederland burgers hun hoop vestigen op coöperatief wonen. Ja, de wooncoöperatie in al zijn verschijningsvormen kan het tij keren, maar dat kan alleen als zij op grote schaal wordt omarmd door zij die momenteel de volkshuisvesting in Nederland invulling geven, in de politiek en de markt. Collectiviteit en eigenaarschap zijn de sleutelbegrippen. Hiermee beteugelen we de wooncrisis en creëren we perspectief voor een zorgzame toekomst, zodat we het tijdperk van Blok snel kunnen vergeten.