Collectieve woonvormen
inspireren de ‘woongemeenschap light’
'Er is niet altijd een eigen gebouw nodig om een woongemeenschap te kunnen vormen'
Sommige mensen hebben vooroordelen jegens collectief wonen. Zij associëren dit samenwonen met het hebben van weinig privacy, met alles samen moeten doen en met veel onderlinge wrijvingen. Zij hebben doorgaans geen realistisch beeld van wat collectief wonen allemaal kan inhouden; wat de meerwaarde is van het met elkaar leven.
Er zijn veel verschillende vormen van collectief wonen: van kleine woongroepen met enkele bewoners tot grootschalige woongemeenschappen van tientallen of zelfs honderden mensen. Ook zijn er tal van verschijningsvormen en kan de groepssamenstelling heel divers zijn. Je ziet in Nederland steeds meer hofjes, zoals de Knarrenhofjes, waar mensen een eigen woning hebben die meestal om een centrale binnentuin ligt. De bewoners wonen beschermd en kijken naar elkaar om, maar hebben wel privacy.
Ook zijn er woonprojecten waarbij verschillende groepen bewoners gemengd samenwonen, zoals studenten, mensen met beperkingen, voormalig dak- en thuislozen, verslaafden, statushouders en ouderen. Bij deze initiatieven is het van belang dat er een community builder aanwezig is die verbindingen tussen de bewoners legt. Verder zijn er projecten in het land te vinden waarbij bewoners ‘gestippeld wonen’. Zij wonen niet naast elkaar, maar verspreid door de buurt. Hierbij is het van belang dat bewoners elkaar in een aparte ruimte kunnen ontmoeten. Kortom, er is veel variatie in het type woongemeenschappen.
Yvonne Witter
initiatiefnemer van ZorgSaamWonen
Er is niet altijd een eigen gebouw nodig om een woongemeenschap te kunnen vormen. Het kan ook in een bestaand flatgebouw of straat. Met een aantal straatgenoten kunnen mensen afspreken een gemeenschap te vormen. Ze ondernemen dan activiteiten met elkaar, doen klusjes voor elkaar en zorgen een beetje voor elkaar, indien nodig. Het is daarbij belangrijk dat zij een plek hebben waar ze samen kunnen komen. Dit kan een buurthuis, bibliotheek, sporthalkantine of schoolgebouw zijn of gewoon een grote huiskamer waar mensen ook in kleinere groepjes leuke dingen kunnen doen.
Deze ‘woongemeenschappen light’ zijn eenvoudig op te zetten. Ze kosten weinig of niets en kunnen ieder moment gestart worden. Het fijne is dat deze woongemeenschappen laagdrempelig zijn voor mensen om mee te doen. En dat levert zoveel op: onderlinge verbondenheid, plezier, geborgenheid, veiligheid. Het voorkomt eenzaamheid en draagt bij aan de leefbaarheid van buurten.
Kortom, collectief wonen is de ideale inspiratiebron voor de ‘woongemeenschap light’ en meer leefbaarheid in de buurt, in al zijn facetten.