Voorwoord

De stad van de natuur

Reinoud Schaatsbergen, hoofdredacteur Stedebouw & Architectuur

Recent bezocht ik Rotterdam voor de beurs ARCHITECT@WORK. De beurs was fantastisch, met vele prachtige projecten en innovaties die mij op beide dagen wisten te inspireren, maar over de binnenstad was ik minder enthousiast.

Begrijp mij niet verkeerd, Rotterdam is rijk aan diverse architectonische hoogstandjes. Toch bekroop mij een onbehaaglijk gevoel toen ik over de asfaltwegen langs betonnen bruggen en gebouwen reed, met uitzicht op weinig meer dan glasarchitectuur en hijskranen. Van groen was weinig sprake.

Ik woon in Zwolle, een stad die stevig aan weg timmert als het om de vergroening van de binnenstad gaat. Ik kijk reikhalzend uit naar de vergroening van de spoorzone, die mijns inziens laat zien hoe zelfs een verdicht, hoogstedelijk gebied een fijne plek kan zijn. Natuurinclusieve ambities liggen ten grondslag aan dit soort projecten; ambities die wij in dit eerste digitale nummer van Stedebouw & Architectuur graag aan je laten zien, van het Natuurhuis van Ballast Nedam tot de Nelson Mandelabuurt in Amsterdam.

Ook circulair bouwen komt aan bod in deze editie. Het is een thema dat voor veel mensen onlosmakelijk verbonden is met de natuur. Hoewel dat deels waar is, is de wereld achter circulariteit uitermate complex. Niet voor niets worden er modellen gecreëerd om onze rollen, processen en verantwoordelijkheden voor een echte circulaire bouwmethode te stroomlijnen, zoals het Bouwwaarde-model. Ook pleit Thijs Huijsmans van Heijmans in deze editie voor een versnelde opschaling van circulair bouwen, wat financieel enkel voordelen heeft.

Rest mij niets anders dan jou, onze trouwe lezer, te wijzen op nóg meer stof tot nadenken. Op 24 november 2022 organiseert Acquire, het event- en mediabedrijf achter Stedebouw & Architectuur, namelijk de vierde editie van het Congres Natuurlijk. Wil je ontdekken hoe we natuurinclusief voor iedereen mogelijk maken? Mis dit congres dan niet.

Veel leesplezier gewenst!

De gasthoofdredacteur van deze editie

Ruben Vrijhoef, lector Building Future Cities aan de

Hogeschool Utrecht

Ruben Vrijhoef (1972) is sinds 2012 lector Building Future Cities, met de missie om een impuls te geven aan vernieuwing en verduurzaming van stedelijk bouwen, met name op het gebied van circulair bouwen, ketensamenwerking, lean bouwen, duurzame bouwlogistiek, participatieve stedelijke herontwikkeling en datagedreven stedelijke ontwikkeling en bouwen.

Ruben is in 1998 afgestudeerd als civiel ingenieur aan de TU Delft, waar hij in 2011 promoveerde op het onderwerp ketenintegratie in de bouw. Daarvoor werkte hij bij HBG (BAM) en TNO op gebied van R&D. Hij is tevens onderzoeker en docent aan de afdeling Management in the Built Environment van TU Delft.

Daarnaast is hij ondernemer en adviseur in de bouwpraktijk. Hij werkt voor lokale overheden, opdrachtgevers en marktpartijen voor nieuwbouw, renovatie en onderhoud. Tevens is hij docent voor praktijkopleidingen, zoals de Ketenacademie en masterclasses van Jong Bouwend Nederland. Hij is bestuurslid van de stichting Lean Construction Netwerk Nederland.

Inhoudsopgave Stedebouw & Architectuur, thema Circulair & Natuurinclusief 2022

- Ontwerpers zijn de pioniers van circulariteit

- De diepte in met remontabel bouwen

- Circulair ketenbeheer met het Bouwwaarde-model

- Moderne architectuur met oude materialen

- ‘Dit is het duurzaamste rijtjeshuis van Nederland’

- De stad van ecosysteemdiensten

- NieuweCrooswijkseBrug: ontwerp van natuurinclusieve infrastructuur

- Nelson Mandelabuurt: leven als in de Caraïben

- Common Woods: een wijk voor circulair leven

- Slimme deelbare infrastructuur is de toekomst van onze stations

- Duurzame aanpak voor de lange termijn

- Systeemdenken als oplossing voor duurzame gebiedsontwikkeling